Bilişim Evreni Sağlık sektörü, bilgi güvenliği açısından oldukça önemli ve titizlikle yaklaşılması gereken bir sektördür. Bu sebeple sağlık sektöründe çeşitli bilgi güvenliği çerçeveleri önem arz eder. Birçok veri standardı ve teknolojileri dünya genelinde kullanılan evrensel standartlardır ve genellikle ülke sınırlarına özgü değildir. Bu standartlar, sağlık sektöründe veri entegrasyonu, veri paylaşımı ve uyumluluk sağlamak için uluslararası düzeyde kabul görmüş ve kullanılmaktadır. Bu nedenle bu standartlar, birçok ülkede ve sağlık kuruluşunda yaygın olarak kullanılır. Kullanılması gereklidir ve zorunlu hale getirilmeli, aksi takdirde cezai yaptırımlar uygulanması şarttır.
Ancak her ülkenin sağlık sistemi ve uygulamaları farklı olabilir, bu nedenle bu standartlar yerel düzeyde uygulanırken bazı farklılıklar ve özelleştirmeler görülebilir. Standartların nasıl uygulandığı ve benimsendiği, ülkenin sağlık hizmetlerinin yapısına ve teknolojik altyapısına bağlı olarak değişebilir.
HL7 (Health Level Seven): HL7, sağlık hizmetleri için elektronik veri alışverişi için kullanılan bir dizi standart ve protokolün adıdır. Sağlık kayıtları, laboratuvar sonuçları, hastane bilgileri gibi sağlıkla ilgili verilerin paylaşımı için kullanılır. HL7 standartları, sağlık sektöründeki uygulamalar arasında veri entegrasyonunu kolaylaştırmak için geliştirilmiştir.
DICOM (Digital Imaging and Communications in Medicine): DICOM, tıbbi görüntüleme cihazlarından (örneğin, röntgen, MR, CT gibi) elde edilen dijital görüntü ve bilgilerin saklanması, iletilmesi ve işlenmesi için bir standarttır. Bu standart, tıbbi görüntüleme cihazları arasındaki uyumluluğu ve veri paylaşımını sağlar.
FHIR (Fast Healthcare Interoperability Resources): FHIR, sağlık sektöründe veri paylaşımını ve entegrasyonunu kolaylaştırmak amacıyla geliştirilmiş bir açık kaynaklı standarttır. FHIR, modern web teknolojilerini kullanarak sağlık verilerini paylaşmayı ve farklı sağlık uygulamaları arasında veri transferini basitleştirmeyi hedefler. FHIR, RESTful API’ler kullanarak sağlık verilerini paylaşmak için kullanılır.
Mirth: Mirth Connect olarak da bilinen Mirth, sağlık sektöründeki veri entegrasyonunu kolaylaştıran açık kaynaklı bir yazılım platformudur. Mirth, sağlık kuruluşlarının farklı sağlık sistemleri, cihazlar ve uygulamalar arasında veri alışverişi yapmasına yardımcı olur. Bu platform, veri dönüştürme, yönlendirme, filtreleme ve güvenli iletişim gibi entegrasyon görevlerini gerçekleştirmek için kullanılır.
HIPAA (Health Insurance Portability and Accountability Act): Amerika Birleşik Devletleri’nde sağlık sektörü için en önemli bilgi güvenliği yasası olan HIPAA, sağlık bilgilerinin gizliliğini ve güvenliğini korumayı amaçlar. HIPAA, hasta verilerinin elektronik olarak işlenmesi ve saklanmasını düzenler ve sağlık hizmeti sağlayıcılarının hasta verilerini korumalarını gerektirir.
HITECH Act (Health Information Technology for Economic and Clinical Health Act): HITECH Act, Amerika Birleşik Devletleri’nde sağlık sektöründeki elektronik sağlık kayıtlarının kullanımını teşvik etmeyi ve bu kayıtların güvenliğini artırmayı amaçlar. HIPAA ile yakından ilişkilidir ve daha fazla sağlık bilgisini dijitalleştirmeyi teşvik eder.
Bunlarla beraber GDPR (General Data Protection Regulation), NIST (National Institute of Standards and Technology) Cybersecurity Framework ve ISO 27001, sağlık sektöründe mutlaka uygulanması gereken bilgi güvenliği çerçevelerinin başında yer alırlar.
Türkiye’de Sağlık Sektöründe Bilgi Güvenliği
Ülkemizde devlet kurumları arasında yaşanan çelişkiler ve bürokratik engellerden dolayı sağlık sektöründe bilgi güvenliği zayıf bir konumdadır. Özel ve kamu kuruluşları genellikle bazı standartlara uysa da Sağlık Bakanlığı ve Sosyal Güvenlik Merkezi’nin tutumları ve önlemleri oldukça yetersizdir. Bu sebeple kuruluşlarında duruma bakış açısı aynı ölçüde olabilmektedir.
Türkiye’de sağlık sektörüne ilişkin belirli mevzuatlar yer alır. Bunlar arasında KVKK (Kişisel Verileri Koruma Kanunu), Kişisel Sağlık Verileri Hakkında Yönetmelik, Sosyal Güvenlik Kurumu Nezdindeki Verilerin Korunmasına ve İşlenmesine İlişkin Yönetmelik ve diğer ilgili mevuzatlar vardır.
