Bilişim Evreni Linux işletim sistemi kullanıcıları için faydalı olabilecek bazı temel, orta ve ileri seviye Linux komutlarını sizlerle paylaşmak istiyoruz.
Başlangıç Seviye Linux Komutları:
ls: Dosya ve dizinleri listeler.
Örnek: ls -l
cd: Dizin değiştirir.
Örnek: cd /dizin/yolu
pwd: Şu anki çalışma dizinini gösterir.
Örnek: pwd
touch: Yeni bir dosya oluşturur.
Örnek: touch dosya.txt
mkdir: Yeni bir dizin oluşturur.
Örnek: mkdir yeni_dizin
rm: Dosya veya dizinleri siler.
Örnek: rm dosya.txt
less: Dosyaları sayfa sayfa görüntülemek için kullanışlıdır. Klavye ile ileri veya geri gitmek için ok tuşlarını kullanabilirsiniz.
Örnek: less dosya.txt
more: less komutuna benzer şekilde dosyaları sayfa sayfa görüntülemek için kullanılabilir.
Örnek: more dosya.txt
nl: Dosyanın satırlarına numaralar ekler.
Örnek: nl dosya.txt
head: Dosyanın başından belirli bir sayıda satırı görüntüler.
Örnek: head -n 10 dosya.txt
tail: Dosyanın sonundan belirli bir sayıda satırı görüntüler.
Örnek: tail -n 10 dosya.txt
Orta Seviye Linux Komutları:
cp: Dosyaları kopyalar.
Örnek: cp dosya1.txt dosya2.txt
mv: Dosyaları taşır veya yeniden adlandırır.
Örnek: mv eski_ad yeni_ad
grep: Metin dosyalarında belirli bir metni arar.
Örnek: grep "aramak_istediğiniz_metin" dosya.txt
tar: Dosyaları sıkıştırır veya arşivler.
Örnek: tar -czvf arsiv.tar.gz dizin/
chmod: Dosya izinlerini değiştirir.
Örnek: chmod 755 dosya.txt
find: Dosya sistemlerinde dosya ve dizinleri arar.
Örnek: find /dizin/yolu -name "dosya_adı"
ssh: Uzak sunuculara güvenli bir şekilde bağlanır.
Örnek: ssh kullanici@uzak_sunucu_ip
rsync: Dosyaları yerel ve uzak sunucular arasında senkronize eder.
Örnek: rsync -av kaynak_dizin/ hedef_dizin/
grep: Metin işleme ve analizi için daha karmaşık kullanımlar için kullanılır.
Örnek: grep -E "if\(|while\(" dosya.txt
İleri Seviye Linux Kodları
find: Dosya sisteminde belirli kriterlere göre dosyaları arar. Örneğin, belirli bir boyutta veya belirli bir tarihte değiştirilen dosyaları bulmak için kullanılabilir.
Örnek: find /dizin/yolu -type f -size +100M -mtime -7
awk: Metin işleme ve veri çıkarma için güçlü bir araçtır. Özellikle düzensiz metin dosyalarında çalışmak için kullanışlıdır.
Örnek: awk '{print $2, $1}' dosya.txt
sed: Akış düzenlemesi için kullanılır. Metin içeriğini değiştirmek veya düzenlemek için kullanışlıdır.
Örnek: sed 's/eski_metin/yeni_metin/g' dosya.txt
grep ve egrep: Daha karmaşık düzenli ifadelerle metin aramak için kullanılır.
Özellikle büyük metin verilerini analiz etmek için kullanışlıdır.Örnek: grep -E "if\s+\(.*\)|while\s+\(.*\)" dosya.txt
curl: URL’ler aracılığıyla veri indirmek veya göndermek için kullanılır. Özellikle API sorgularını yapmak veya web sitelerinden veri çekmek için kullanışlıdır.
Örnek: curl -X GET https://api.example.com/data
cron: Programlı görevleri otomatik olarak çalıştırmak için kullanılır. Özellikle yedekleme, günlük raporlar ve sistem bakım görevlerini planlamak için kullanışlıdır.
Örnek: crontab -e ile crontab düzenlemesi
iptables: Linux güvenlik duvarını yapılandırmak için kullanılır. Ağ trafiğini yönetmek, portları yönlendirmek ve güvenlik politikalarını uygulamak için kullanışlıdır.
Örnek: iptables -A INPUT -p tcp --dport 80 -j ACCEPT
lsof: Açık dosya ve bağlantıları listeleyen bir araçtır. Hangi süreçlerin hangi dosyalara ve bağlantılara eriştiğini görmek için kullanılır.
Örnek: lsof -i :80
