Bilgi Sistemleri Felaket Kurtarma Planları

Bilgi Sistemleri Felaket Kurtarma Planları (BSFKP), bir kuruluşun bilgi sistemlerinin beklenmedik bir olay (doğal afet, siber saldırı, donanım arızası vb.) sonucu kesintiye uğraması durumunda iş sürekliliğini sağlamak ve veri kaybını en aza indirmek amacıyla hazırlanan detaylı bir plan ve süreçler bütünüdür. Bu plan, iş etki analizi (İEA) sonuçlarına dayanır ve Kurtarma Zamanı Hedefi (RTO) ile Kurtarma Noktası Hedefi (RPO) gibi kritik parametrelerle ilişkilidir.

İş Etki Analizi (İEA)

İEA, bir kuruluşun kritik iş süreçlerinin ve bu süreçleri destekleyen bilgi sistemlerinin belirlenmesi ve bu sistemlerin kesintiye uğramasının iş üzerindeki etkilerinin (finansal, operasyonel, itibari vb.) değerlendirilmesidir. İEA sonucunda, hangi sistemlerin ve süreçlerin daha kritik olduğu, ne kadar süreyle kesintiye tahammül edilebileceği ve hangi kaynaklara ihtiyaç duyulacağı belirlenir.

Kurtarma Zamanı Hedefi (RTO)

RTO, bir sistemin veya sürecin kesintiye uğradıktan sonra tekrar çalışır hale gelmesi için kabul edilebilir maksimum süredir. Örneğin, bir e-ticaret sitesi için RTO 2 saat ise, site bir kesinti yaşadığında en geç 2 saat içinde tekrar erişilebilir olması gerekmektedir. RTO, iş süreçlerinin kritikliğine ve kesinti süresinin iş üzerindeki etkisine göre belirlenir.

Kurtarma Noktası Hedefi (RPO)

RPO, bir kesinti durumunda kabul edilebilir maksimum veri kaybı miktarıdır. Örneğin, bir finans uygulaması için RPO 1 saat ise, uygulama bir kesinti yaşadığında en fazla 1 saatlik veri kaybı kabul edilebilir demektir. RPO, verinin önemine ve veri kaybının iş üzerindeki etkisine göre belirlenir.

BSFKP’nin Temel Bileşenleri

1. Planlama ve Hazırlık: İEA sonuçlarına göre kritik sistemlerin ve süreçlerin belirlenmesi, kurtarma stratejilerinin oluşturulması, gerekli kaynakların (donanım, yazılım, personel vb.) belirlenmesi ve planın dokümante edilmesi.
2. Kurtarma Stratejileri: Sistemlerin ve süreçlerin nasıl kurtarılacağını (örneğin, yedeklerden geri yükleme, farklı bir lokasyonda çalışma vb.) detaylı olarak açıklayan prosedürler.
3. Test ve Eğitim: Planın düzenli olarak test edilmesi ve personelin eğitilmesi, planın etkinliğini ve uygulanabilirliğini sağlamak için kritik öneme sahiptir.
4. Uygulama ve Yönetim: Bir felaket durumunda planın adım adım uygulanması, kurtarma sürecinin yönetilmesi ve iletişim sağlanması.
5. Gözden Geçirme ve Güncelleme: Planın düzenli olarak gözden geçirilmesi, güncel tehditlere ve iş ihtiyaçlarına göre güncellenmesi.

BSFKP’nin Önemi

• İş Sürekliliği: Kritik iş süreçlerinin kesintiye uğraması durumunda işin devamlılığını sağlamak.
• Veri Kaybını En Aza İndirme: Veri kaybının finansal, operasyonel ve itibari etkilerini azaltmak.
• Yasal ve Düzenleyici Uygunluk: Bazı sektörlerde felaket kurtarma planlarına sahip olmak yasal bir zorunluluktur.
• Rekabet Avantajı: Müşterilere güven vermek ve rekabette öne geçmek.

Bilgi Sistemleri Felaket Kurtarma Planları, bir kuruluşun en değerli varlıklarından biri olan bilginin ve bilgi sistemlerinin korunması için hayati öneme sahiptir. İEA sonuçlarına göre belirlenen RTO ve RPO değerleri, planın kapsamını ve detayını şekillendirir. Etkili bir BSFKP, iş sürekliliğini sağlar, veri kaybını en aza indirir ve kuruluşun itibarını korur.